رسانه ها می توانند با تشویق جامعه به علم آموزی و بهبود جایگاه آن در جامعه، مسیر توسعه را هموارتر کنند. تلویزیون، یکی از مهم ترین منابع در دسترس مخاطبان برای آگاهی از اخبار علم و فناوری است و نقش مهمی در این فرایند دارد. یکی از راه ایفای این نقش مهم، استفاده از برجسته سازی علم و فناوری در اخبار است.

 تقریبا ۲۲ بخش خبری در سیما وجود دارد که یکی از آن هااخبار علمی فرهنگی هنری در  شبکه چهار است که هر روز ساعت 20 به مدت 25 دقیقه پخش می شود.

 شبکۀ چهار سیما، محتوای علمی را از اهداف اصلی برنامه سازی خود اعلام‌ و ترسیم نموده است.

 حال برخی ممکن است بگویند هنوز هستند کسانیکه شبکه ۴ را هم‌مبینند؟

پیشنهاد من به شما عزیزان این است که فقط یک هفته این بخش خبری را دنبال کنید، احتمالا خبرهایی را میشنوید که در بخش های دیگر به آن ها نمیپردازند، چرا که جنجالی و زرد نیستند بلکه با شنیدن آن ها برقی در چشمانتان میزند و می گویید: واقعاً؟ ایران خودمان را میگوید؟ باریکلا، آفرین

و بعد از مدتی کلی انرژی مثبت نصیبتان می شود .

آری می توان زرد نبود ولی مهم شد

می توان زرد ننوشت ولی امید آفرین بود

می توان زرد نباشی و مخاطب فعال جذب کنید و ...

 

خوشحال میشوم نتایج حاصله را بشنوم؛ البته بعد از دیدن این بخش خبری.

جهان تشنه خبر است. از تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جهانی گرفته تا پوشش رویدادهای محلی یا تغییرات آب و هوایی، خبرها به طور مستقیم و غیرمستقیم بر زندگی ما تأثیر می‌گذارند. اخبار در قالب‌های مختلف در دسترسند: دیجیتال (محتوای اخبار آنلاین)، چاپی (روزنامه‌ها و مجلات) و پخش (تلویزیون و رادیو). به رغم انبوه سرویس‌های خبری، بیشتر خبرهایی که همه روزه در سراسر جهان در رسانه‌ها چاپ یا پخش می‌شوند، در سه آژانس مهم خبری تهیه می‌شوند:

▪️آسوشیتدپرس (آمریکا)
▪️رویترز (بریتانیا)
▪️خبرگزاری فرانسه (فرانسه)

▫️با این حال سه شرکت بزرگ خبری جهان تنها در کار خبررسانی نیستند، بلکه سرمایه‌گذاری‌های زیادی هم در حوزه‌های غیرخبری مانند سرگرمی، نرم‌افزار، تجزیه و تحلیل داده‌ها، املاک و مستغلات کرده‌اند. فهرست آنها به این شرح است:

▪️شرکت News Corp با ارزش بازار 7/9 میلیارد دلار
▪️شرکت The New York Times Company با ارزش بازار 8/6 میلیارد دلار
▪️شرکت Daily Mail and General Trust plc با ارزش بازار 1/2 میلیارد دلار

 

بهمن علی بخشی

دانشجوی دکتری مدیریت رسانه

رسانه ها این توهم را در ما ایجاد می کنند که ما از همه چیز در همه جا با سرعت بسیار زیاد خبر داریم. در صورتیکه در واقع ما هیچ چیز نمی دانیم.
چرا مردم تظاهر به دانستن می‌کنند؟ چرا میزان اعتماد به‌نفس اغلب متناسب با میزان نادانی است؟

 

این نقاشی و سایر نقاشی ها از این دست  اثر Oleg Shupliak هستند هرکدام یک داستان هستند که توهم یک شخصیت را ایجاد می کنند. شخصیت های کلاسیک و تاریخی مانند وانگوک، عمو سام و ... که اگر به جزئیات آن بیشتر دقت کنید، یک چشم انداز نامرتب و منحصر بفرد در آنها خواهید دید.

اجزاء تیتر

شما مجاز به نوشتن تیتر فرعی(روتیتر)، تیتر اصلی، سوتیتر و میان تیتر هستید. تیتر فرعی در واقع روتیتر است و همان‌طور که از اسمش مشخص است بالای تیتر اصلی و با حروف کوچکتر می‌آید. با حذف روتیتر نباید خللی به معنای تیتر اصلی وارد شود.

 سوتیتر نیز  با دو هدف به خبر اضافه می‌شود؛ کاربرد اول آن زیبایی خبر است و کاربرد دوم دادن اطلاعات بیشتر یا برجسته کردن قسمت‌های مهم است. سوتیتر معمولا میان دو نقل قول می‌آید.

خلاقیت و دوری از کلیشه

فاصله‌ی خلاقیت و کلیشه بسیار کم است و تفاوت آنها در «تکرار» است. برای مثال وقتی کانت گفت: «من فکر می‌کنم، پس هستم» برای نخستین بار جمله‌ی بسیار زیبایی بود؛ ولی تکرار بیش ازحد، آن را تبدیل به کلیشه کرد. سعی کنید در نگارش تیتر از کلیشه‌ها فاصله بگیرید.

قوانین را بشکنید

همانطور که گفته شد «باید»‌های تیترنویسی نسبی هستند. در صورتی که شکستن قوانین باعث زیبایی، گویایی و جذابیت خبر باشد می‌توانید بایدها را نادیده بگیرید. می‌توانید کلمات را تکرار کنید، فعل منفی بنویسید و یا تیتر سوال داشته باشید؛‌ اما بعضی قوانین مانند استفاده از نقطه در تیتر، قوانین ثابت هستند و جزو استثنائات نیستند.

انواع رپورتاژ آگهی

برخلاف تصور بسیاری از افراد، رپورتاژ آگهی تنها در قالب متن منتشر نمی‌شود و دارای قالب‌های دیگری است. علاوه بر قالب گزارش خبری، فرمت‌‌های متعددی نیز برای آن وجود دارد. به همین دلیل در وهله‌ی اول باید بدانیم که هر قالب رپورتاژ آگهی( یا حتی فرمت رپورتاژ اگهی ) را در کجا و چه زمانی استفاده کنیم.

اما جدا از قالب و فرمت رپورتاژ آگهی، ویسرت ویلیام نویسنده کتاب Governing health رپرتاژ اگهی را در سه دسته تقسیم‌بندی کرده است:

 

1.    

شهرت (Fame)

 اشخاص حقیقی و حقوقی و حتی بریخ از اشیاء هرگاه به خاطر فعالیت ها و معروفیتشان در جامعه ملی و فراملی شناخته شده باشند، ارزش خبری دارند‌

شهرت ممکن است بار معنایی مثبت یا منفی داشته باشد‌.مرگ یک فرد عادی با درگذشت یک فرد مشهور، ارزش خبری یکسانی ندارند.

مثال؛ وزیر صنایع فردا به آلمان می رود. رئیس جمهوری به آلمان می رود.معلمی در راه بازگشت به خانه جان سپرد.

در این سه مثال ارزش شهرت نمایان می شود، مشخص است کدام ارزش خبری بیشتری دارد.

بنابراین ارزش شهرت در مورد ذی روح و لی روح با توجه به معروفیت آن نزد جامعه ملی یا جهانی تعیین و ارزش گذاری می شود.

دربرگیری (Impact)

رویداد هنگامی دارای ارزش در برگیری است که بر روی  تعداد زیادی از افراد جامعه تاثیری در زمان حال یا آینده داشته باشد.

دربرگیری در مورد  مخاطبان یک  رسانه نسبی است.

مثال: 

۱) شناسنامه کلیه(تمام) اتباع کشور تعویض می شود

2) اصناف بیمه اجباری می شوند

۳) عوارض خروج از کشور ۱۰ درصد افزایش یافت

به ترتیب اثری که  خبر اول بر عموم مردم دارد بیشتر است نسبت به مابقی.

البته هر خبرنگاری با توجه به مشی رسانه و مخاطبانش باید  ارزش خبری در برگیری را مورد ارزیابی قرار دهد.

 

خبری که از طریق #وسایل_ارتباط_جمعی به اطلاع مردم می رسد باید درست(accurate) روشن(complete) و جامع(clear) باشد.یکی از مسئولیت های مهم #رسانه های خبری، ارائه اطلاعات درست به مخاطبان است. #خبرنگار باید رویداد را آن طور که اتفاق افتاده است، نه آن طور که مایل است اتفاق افتاده باشد به اطلاع مخاطبان برساند.

ارزش های خبری

·        ارزش های خبری به اخبار شکل می دهند

دربرگیری یا فراگیری -   Impact

شهرت  - Prominence

برخورد، اختلاف، تضاد  -  Conflict

استثنا و شگفتی  _ Oddity

بزرگی، فراوانی در تعداد و مقدار   Magnitude

مجاورت  _  Proximity 

تازگی -  Timeliness

1-    دربرگیری یا فراگیری -   Impact

واکسینه شدن جوانان کشور در برابر بیماری هپاتیت ب

واکسینه شدن جوانان استان در برابر بیماری هپاتیت ب

واکسینه شدن دانش آموزان شهر اصفهان در برابر بیماری هپاتیت ب

واکسینه شدن دانش آموزان یک مدرسه در برابر بیماری هپاتیت ب

 2- شهرت  - Prominence

اشخاص حقیقی یا حقوقی معروف، مکان ها و شهرهای معروف، شخصیت های مذهبی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی یا سازمان ها و ادارات خصوصی و دولتی که به خاطر کارها یا خدمتشان در گذشته میان مردم شناخته شده باشند و هر چیزی که از عنصر شهرت برخوردار باشد، می تواند به یک خبر تبدیل شود.

  3-برخورد، اختلاف، تضاد  -  Conflict

این گونه رویدادها حاوی برخورد (اختلاف یا تضاد) میان افراد، گروه ها، ملت ها و حیوانات با یکدیگر یا با طبیعت است. برخورد ممکن است به صورت جسمانی (طبیعی) یا فکری (ایدئولوژی و عقیدتی) باشد.

اخبار سرقت، جنایت، سیل، جنگ، اعتصاب، سوء استفاده های مالی و جدال های سیاسی از جمله رویدادهایی هستند که عامل برخورد، اختلاف و یا تضاد در آنها وجود دارد.

 4-استثنا و شگفتی  _ Oddity

رویداد غیرعادی، استثنایی، عجیب و یا نادر است. در بعضی موارد، این رویداد ها برخلاف پیش بینی یا انتظار اتفاق می افتد. اختراعات و اکتشافات را می توان به عنوان نمونه هایی از این بعد خبری نام برد . معمولا این خبر با «ترین» ها می آید.

 

 

5-بزرگی، فراوانی در تعداد و مقدار Magnitude

این بعد خبری فقط مربوط به اعداد و آمار است. ارقام ممکن است، تعداد نفرات یا میزان خسارت های جانی و مالی باشد. هر چه تعداد و یا مقدار زیادتر باشد، اهمیت این بعد خبری بیشتر است.وقتی عدد و رقم در هر رویدادی بالا باشد؛ به معنای آن است که باتوجه به دربرگیری موضوع اولین ارزش خبری است که خبرنگار باید به آن توجه داشته باشد. 

 6-مجاورت  _  Proximity

اساسا مخاطبان رسانه ها ترجیح می دهند ابتدا از خبرهای مربوط به محله ، شهر ، کشور و کشورهای همجوار خود اطلاعات کسب کنند. همانطور که واقعه ای برای یک نفر خبر است، ممکن است برای فرد دیگر خبر نباشد و یا رویدادی که برای یک شهر خبر است، ممکن است برای شهر دیگر ارزش خبری یکسان نداشته باشد. مجاورت برای مخاطب می تواند به دو صورت ارزش خبری داشته باشد؛

 7- تازگی -  Timeliness

زمان یا تازگی رویداد به مطلب خبری ارزش ویژه ای می دهد.حرفه ای های دنیای ژورنالیسم می گویند هر چه زمان وقوع رویداد در واقع فاصله زمانی وقوع آن تا انتشار رویدادی که قابلیت خبر بودن را دارد، کوتاهتر باشد؛ تازه تر و جذاب تر خواهد بود. اگر خبر به موقع منتشر نشود، مخاطب به منابع دیگر خبری مراجعه و نیاز خبری خود را از آنان تأمین خواهد کرد. در واقع تازگی خبر مبنای رقابت خبرگزاری ها، روزنامه ها و همه رسانه ها با یکدیگر است.

 

 

بهمن علی بخشی 

کارشناس ارشد روابط عمومی

pr.bakhshi.b@gmail.com